เทคโนโลยีชีวภาพ (Biotechnology) คือ นวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์ ที่ใช้ สิ่งมีชีวิต หรือ องค์ประกอบของสิ่งมีชีวิต มาประยุกต์ในการผลิตสินค้าและบริการ เพื่อสร้างประโยชน์ต่อ การแพทย์, การเกษตร, สิ่งแวดล้อม และ อุตสาหกรรม โดยมีการผสมผสานความรู้จากหลายสาขา เช่น ชีววิทยา เคมี วิศวกรรม และวิทยาการคอมพิวเตอร์
ความสำคัญของเทคโนโลยีชีวภาพ
-
ด้านการแพทย์ – ใช้ผลิตวัคซีน ยา การบำบัดด้วยยีน (Gene Therapy) และการตรวจวินิจฉัยโรคอย่างแม่นยำ
-
ด้านการเกษตร – พัฒนาพืชต้านทานโรคและแมลง เพิ่มผลผลิต และปรับปรุงคุณค่าทางโภชนาการ
-
ด้านสิ่งแวดล้อม – ใช้จุลินทรีย์ในการบำบัดน้ำเสีย ย่อยสลายขยะอินทรีย์ และฟื้นฟูระบบนิเวศ
-
ด้านอุตสาหกรรม – ผลิตเอนไซม์และสารชีวภาพที่ใช้ในอาหาร เครื่องสำอาง และพลังงานชีวภาพ
ประเภทของเทคโนโลยีชีวภาพ
-
เทคโนโลยีชีวภาพดั้งเดิม เช่น การหมัก การดอง การใช้จุลินทรีย์ผลิตอาหาร
-
เทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม่ เช่น DNA Recombinant, การโคลนนิ่ง (Cloning), การใช้ CRISPR ตัดต่อยีน
-
เทคโนโลยีชีวภาพสีเขียว สำหรับการเกษตร
-
เทคโนโลยีชีวภาพสีน้ำเงิน สำหรับการประมงและทะเล
-
เทคโนโลยีชีวภาพสีขาว สำหรับอุตสาหกรรมการผลิต
ข้อดีและความท้าทาย
ข้อดี
-
เพิ่มคุณภาพชีวิต
-
ลดต้นทุนการผลิต
-
สร้างนวัตกรรมใหม่
ความท้าทาย
-
ปัญหาด้านจริยธรรม
-
ความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อม
-
การควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม: สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
Q&A
Q: เทคโนโลยีชีวภาพช่วยแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมได้อย่างไร?
A: สามารถใช้จุลินทรีย์กำจัดสารพิษ บำบัดน้ำเสีย และฟื้นฟูดินที่ปนเปื้อนสารเคมี
Keywords: เทคโนโลยีชีวภาพ, biotechnology, ชีววิทยาประยุกต์, พันธุวิศวกรรม, นวัตกรรมทางการแพทย์, เกษตรกรรมสมัยใหม่, สิ่งแวดล้อมยั่งยืน, การตัดต่อยีน, CRISPR, พลังงานชีวภาพ